P2P: Επειδή το Διαδίκτυο είμαστε εμείς

Δεν ξέρω αν ισχύει σαν κανόνας πως μέσα από κάτι κακό ή άσχημο μπορεί να προκύψει ένα πιο μεγάλο καλό και κάτι όμορφο, αλλά αυτό που έχω παρατηρήσει είναι πως μετά από κάθε καταστολή και απαγόρευση, οι άνθρωποι ανακαλύπτουν τόσο τις πραγματικές αιτίες της καταστολής όσο και τρόπους να την ξεπεράσουν και να αντιδράσουν. Σίγουρα όχι όλοι οι άνθρωποι, μα παρόλα αυτά δημιουργείται μια νέα γνώση ή ιδέα που βρίσκει χώρο να αναπτυχθεί. Αυτό ίσως πάρει χρόνο μα οι ιδέες και οι γνώσεις παραμένουν. Προφανώς ο καταιγισμός της πληροφορίας, η προπαγάνδα, η νομοθεσία των αστικών δημοκρατιών, ο φόβος της τιμωρίας και ο έλεγχος, να δημιουργούν συρματοπλέγματα, μα τελικά, σαν τον κάθε σπόρο που θα πέσει στο χώμα οι ιδέες θα βρουν τον δρόμο τους σε πείσμα της καταπίεσης και των προκατασκευασμένων ιδεολογημάτων που δίνονται προς κατανάλωση.

Η αλήθεια είναι πως το κυνήγι μαγισσών δεν έχει σταματήσει ποτέ, απλά οι «μάγισσες» αλλάζουν πρόσωπο μέσα στις εποχές.

Έχουμε γίνει πλέον παγερά αδιάφοροι σε κάθε μορφή βίας και απαγόρευσης και μάλιστα υπάρχουν και αρκετοί άνθρωποι που επικροτούν αυτά, καθώς κινούνται μέσα στα πλαίσια της νομιμότητας και του καθορισμού της «ηθικής» που έχει καθορίσει το «δίκαιο» του δυτικού κόσμου. Μέσα από την ακατάσχετη ροή της πληροφορίας, ιδιαίτερα αυτής που είναι εύκολα δοσμένης, το μυαλό και η σκέψη μπλοκάρονται ώστε να μη μπορούν να γίνουν άμεσα αντιληπτά τα πραγματικά αίτια και οι επιπτώσεις της κάθε νομοθετικής καταστολής.
Τα όρια ανάμεσα στον «ψηφιακό» και στον «φυσικό» κόσμο έχουν ήδη πέσει και αυτό συνέβη ολοφάνερα τα πρώτα χρόνια του 21ου αιώνα. Η τεχνολογία δεν είναι ουδέτερη μα αποτελεί πλέον ένα μέσο χειραγώγησης, προπαγάνδας και ελέγχου. Οι ταξικές και φονταμενταλιστικές επιθέσεις στις αστυνομούμενες δυτικές αστικές δημοκρατίες, συνδέονται άμεσα και με το διαδίκτυο, καθώς ούτε λίγο ούτε πολύ σύμφωνα με τον πολιτικό και «δημοσιογραφικό» λόγο, αυτές (οι επιθέσεις) οργανώνονται ψηφιακά με δικτυακά εργαλεία επικοινωνίας: 

Πολιτικά (με τους κανόνες της κοινωνικής μηχανικής) και τεχνικά, δεν εκπλήσσει που το διαδίκτυο κατάφερε να γίνει συγκεντρωτικό όμοια με το νομικό και εξουσιαστικό σύστημα. Ο συγκεντρωτισμός βοηθάει αποτελεσματικά στον έλεγχο, στην διάχυση της πληροφορίας / προπαγάνδας και στην διαμόρφωση της κοινωνικής αντίληψης / αποδοχής.
Ο τρόπος με τον οποίο το ευρύ κοινό ιδιοποιείται τις τεχνολογίες της πληροφορίας είναι κρίσιμος για τη δομή και την οργάνωση του δυνητικού δημόσιου χώρου. Δυστυχώς, για μεγάλο κομμάτι των χρηστών του διαδικτύου η επιλογή εργαλείων και πρακτικών για την πρόσβαση σε πολιτιστικά και πληροφοριακά αγαθά γίνεται με καθαρά ουτιλιταριστικά κριτήρια. Το αποτέλεσμα είναι να ενισχύεται η τάση για συγκέντρωση των πληροφοριακών και τεχνικών πόρων στα χέρια μονοπωλίων, κάτι που υποσκάπτει την αρχή τηςδιαδικτυακής ουδετερότητας.
Η τεχνολογία που αναπτύχθηκε από τον καπιταλισμό, αναπτύχθηκε ακριβώς για να διατηρήσει και να αυξήσει τον έλεγχο της καπιταλιστικής άρχουσας τάξης πάνω στις ζωές μας. Δεν υπάρχει τίποτα το περίεργο σχετικά με το γεγονός ότι το κομμάτι αυτής της τεχνικής προόδου που δεν ήρθε ως άμεση απάντηση στους ταξικούς αγώνες -στο πεδίο της εργασίας- ήταν σε μεγάλο βαθμό προσανατολισμένο σε ζητήματα αστυνομικών και στρατιωτικών τεχνικών.
Τα έχουμε αναλύσει σε δεκάδες άρθρα στο παρελθόν όλα αυτά, μα σε αυτά τα δυο άρθρα είναι άμεσα εμφανές:

- Social Media, Δημοκρατία και Επανάσταση
- Χακεροφοβία, ηλιθιότητα και προπαγάνδα

Η κυβερνητική και η πληροφορική παρέχουν τα μέσα συσσώρευσης και αποθήκευσης πληροφοριών σε πρωτόγνωρα επίπεδα, επιτρέποντας την ανάπτυξη εκτενέστερης επίβλεψης ενός πληθυσμού που ωθείται όλο και περισσότερο σε έναν κόσμο φτώχειας και, ενδεχομένως, εξέγερσης. Επιτρέπουν την αποκέντρωση της εξουσίας χωρίς κάποια απώλεια του ελέγχου από τους κυρίαρχους (στην ουσία ο συγκεντρωτισμός έχει μια πιο... αποκεντρωμένη μορφή).
O έλεγχος βασίζεται σαφώς στο τεχνολογικό σύστημα που αναπτύσσεται. Φυσικά, αυτή η επέκταση του ιστού του ελέγχου πάνω από ολόκληρη την κοινωνική σφαίρα σημαίνει επίσης ότι καθίσταται και εξαιρετικά εύθραυστος. Αδύναμοι σύνδεσμοι βρίσκονται παντού, και οι δημιουργικοί εξεγερμένοι τους ανακαλύπτουν. Όμως η αναγκαιότητα ελέγχου που είναι όσο πιο ολική γίνεται, παρακινεί τους κυρίαρχους αυτού του κόσμου στο να δεχτούν τα ρίσκα, ελπίζοντας ότι θα είναι σε θέση να αποκαταστήσουν τους ελαττωματικούς συνδέσμους όσο πιο γρήγορα.

Αν αναγνωρίσουμε ότι η τεχνολογία που αναπτύχθηκε από τον καπιταλισμό, αναπτύχθηκε ακριβώς για να διατηρήσει και να αυξήσει τον έλεγχο της καπιταλιστικής άρχουσας τάξης πάνω στις ζωές μας, δεν υπάρχει τίποτα το περίεργο σχετικά με το γεγονός ότι το κομμάτι αυτής της τεχνικής προόδου που δεν ήρθε ως άμεση απάντηση στους ταξικούς αγώνες, στο πεδίο της εργασίας, ήταν σε μεγάλο βαθμό προσανατολισμένο σε ζητήματα αστυνομικών και στρατιωτικών τεχνικών. Η κυβερνητική (cybernetics) και η πληροφορική παρέχουν τα μέσα συσσώρευσης και αποθήκευσης πληροφοριών σε πρωτόγνωρα επίπεδα, επιτρέποντας την ανάπτυξη εκτενέστερης επίβλεψης ενός πληθυσμού που ωθείται όλο και περισσότερο σε έναν κόσμο φτώχειας, και ενδεχομένως εξέγερσης.
Επιτρέπουν την αποκέντρωση της εξουσίας χωρίς κάποια απώλεια του ελέγχου από τους κυριάρχους. Ο έλεγχος βασίζεται σαφώς στο τεχνολογικό σύστημα που αναπτύσσεται. Φυσικά, αυτή η επέκταση του ιστού του ελέγχου πάνω από ολόκληρη την κοινωνική σφαίρα σημαίνει επίσης ότι καθίσταται και εξαιρετικά εύθραυστος.

Αντί η χρήση της τεχνολογίας να συμβάλλει σε καλύτερα επίπεδα βιωσιμότητας, αντί να αντληθούν πόροι για την ζωή, συμβαίνει το ακριβώς αντίθετο. Δεν υπάρχει αμφιβολία πως η τεχνολογία είναι ένα πολιτικό γεγονός που συμβαδίζει αλληλένδετα με την κοινωνία, υπάρχοντας μια σχέση αλληλεπίδρασης. Από την μία οι κοινωνίες εξελίσσουν τεχνολογίες ως μέσα για την επίτευξη σκοπών και από την άλλη η χρήση των τεχνολογιών από τους ανθρώπους συντελεί σε κοινωνικές αλλαγές. Εξαιτίας όμως του ότι οι σημερινές κοινωνίες είναι ιεραρχικές και διαστρωματωμένες, τόσο η επιλογή των σκοπών που υπηρετεί η τεχνολογία, όσο και οι κοινωνικές αλλαγές που συντελούνται, καθορίζονται σε μεγάλο βαθμό από τα εκάστοτε κυριαρχικά σε αυτές συμφέροντα.
Κάθε θετικό όραμα για ένα ψηφιακό μέλλον θα διατεθεί προκειμένου να διαιωνίσει και να ενθαρρύνει την άρχουσα τάξη. Αυτό που εμείς μπορούμε να κάνουμε είναι να συμμετέχουμε στην ψηφιακή τεχνολογία, έχοντας ως στόχο να αποσταθεροποιήσουμε τις ανισότητες που επιβάλλει. Αντί της δημιουργίας ψηφιακών σχεδίων που απλά θα προδιαγράφουν τον κόσμο που θέλουμε να δούμε, μπορούμε να ασκήσουμε ψηφιακές πρακτικές που διαταράσσουν τον έλεγχο. Αντί να καθορίζουμε την υπεράσπιση των δικαιωμάτων της νέας ψηφιακής τάξης ή, μέσω της ιθαγένειας, να τους ενσωματώνουμε όλους σε μια τέτοια κατηγορία, μπορούμε να ακολουθήσουμε το παράδειγμα όσων στερούνται πολιτικών δικαιωμάτων˙ αρχής γενομένης από τις σύγχρονες εξεγέρσεις που ανακατανέμουν την εξουσία ριζικά.

Έχουμε καταντήσει νάρκισσοι πληροφοριών, τόσο αδιάφοροι για οτιδήποτε πέραν των εαυτών μας και των στενών κύκλων των «φίλων» μας, για οτιδήποτε δεν μπορούμε να μοιραστούμε μαζί τους που ακόμα o Marx ή ο Nietzsche να εμφανίζονταν μπροστά μας, εκτοξεύοντας ο καθένας τις ιδέες του, κανείς δεν θα τους έδινε την παραμικρή σημασία. Και σίγουρα όχι τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης τα οποία έχουν μάθει να υπηρετούν αυτόν το ναρκισσισμό μας.
Αυτό που θα φέρει το μέλλον είναι όλο και περισσότερες πληροφορίες, βουνά από δαύτες. Δεν θα υπάρχει τίποτα που δεν θα γνωρίζουμε. Αλλά δεν θα υπάρχει και κανείς να το σκέφτεται. Σκεφτείτε το.

Και τι μπορούμε να κάνουμε;
Δεν υπάρχει αμφιβολία πως η τεχνολογία που έχουν στην διάθεσή τους οι μάζες είναι υποδεέστερη από την εξουσιαστική (κρατική / εταιρική), ούτε και πως κάθε δυνατότητα ουσιαστικής εξεγερτικής αντίστασης ενοχοποιείται και στιγματίζεται ως επικίνδυνη για την «ασφάλεια» του πόπολου.
Αυτό που δεν γνωρίζουν οι περισσότεροι άνθρωποι σήμερα - ακόμα και αν οι ευρυζωνικές συνδέσεις έχουν (στην χειρότερη περίπτωση) ιστορικό 10-15 χρόνων - είναι πως το διαδίκτυο δεν περιορίζεται στα υπάρχοντα δοσμένα όρια. Η πραγματικότητα είναι πως στο διαδίκτυο δεν υπάρχει κανένα όριο. Οι υποδομές, οι συνδέσεις, τα routers είναι τα μέσα της πρόσβασης. Όμως, το αληθινό διαδίκτυο, είμαστε εμείς, οι καθημερινοί άνθρωποι. Η πληροφορία, ο διαμοιρασμός, οι απόψεις, η επίτευξη στόχων, η εφαρμογή καινοτομιών (προς χάριν όλων), η τέχνη, η κουλτούρα, η μουσική, τα πάντα μπορούν να κινούνται ανάμεσά μας χωρίς κανέναν ενδιάμεσο, χωρίς κανένας τρίτος να ξέρει τι λέμε, τι ανταλλάσσουμε, πότε και με ποιους.
Για αναλογιστείτε το λίγο αυτό... Δεν είναι ανατρεπτικό; Δεν εγκυμονεί κινδύνους για μια άρχουσα τάξη και μια οικονομική ελίτ;
Άνθρωποι από ολόκληρο τον κόσμο που θα ανταλλάσσουν μεταξύ τους ιδέες, αρχεία, προτάσεις χωρίς έλεγχο και καταστολή, δεν οδηγούν απλά σε μια εξέγερση για διεκδίκηση καλύτερων ημερομισθίων και λιγότερης διαφθοράς (υπάρχει ο σοσιαλισμός για αυτά εξάλλου), μα οδηγούν σε μια επανάσταση με ανατροπές και συγχρόνως έχουν την δυνατότητα να κρατήσουν συνεχώς επαναστατημένη την κοινωνία. Κάτι σημαντικό αφού τελικά δεν τίθεται ερώτημα για το αν θα συμβεί και αν θα πετύχει μια επανάσταση αλλά για το τι γίνεται στην μετά-επαναστατική περίοδο. Τα δυο μεγαλύτερα ιστορικά παραδείγματα αυτού, η γαλλική και η οκτωβριανή επανάσταση ήταν υπέρ του δέοντος απογοητευτικά και χωρίς καμία αμφιβολία πρόδωσαν τους σκοπούς της επανάστασης. Αν όμως, οι τότε κοινωνίες παρέμεναν συνεχώς επαναστατημένες, ποιο θα ήταν το αποτέλεσμα; Ίσως μια γνήσια ουτοπική αναρχική κοινωνία ή κάτι πολύ κοντά σε αυτό; Αυτό είναι και το πιο πιθανό, μα σίγουρα δεν θα βρίσκονταν στο σημερινό σημείο σήψης.
Σήμερα, στον 21ο αιώνα, έχοντας διαβεί τις πύλες του δυστοπικού μέλλοντος που ανάφεραν τα βιβλία και οι ταινίες επιστημονικής φαντασίας των προηγούμενων δεκαετιών, γνωρίζουμε πως η ανοιχτή αρχιτεκτονική του Ιντερνέτ θα μπορούσε να είναι ο «νόμος» κάθε κοινωνίας που επικοινωνεί ψηφιακά. Δεν μπορεί να υποβαθμιστεί για χάρη της προστασίας συγκεκριμένων εμπορικών και πολιτικών συμφερόντων, που συχνά κρύβονται πίσω από το πρόσχημα του δημοσίου συμφέροντος. Ανεξάρτητα από το πώς γίνεται, η διακοπή της πρόσβασης στο Ίντερνετ θέτει σε κίνδυνο την ελεύθερη ροή της πληροφορίας και υποβαθμίζει το θεμελιώδες δικαίωμα σε ένα αυτοπροσδιοριζόμενο επίπεδο πληροφόρησης.
Η απάντηση λοιπόν, ακούει σε μια μικρή συντόμευση:

P2P

Που σημαίνει: peer to peer. Δηλαδή, από πρόσωπο σε πρόσωπο. Από τον έναν άνθρωπο στον άλλον (ή σε ομάδες), χωρίς καμία παρεμβολή, χωρίς καμία επιτήρηση.
Αυτό ξεκίνησε λίγο πριν την έλευση του νέου αιώνα (21ου), όταν ο 18χρονος τοτε Shawn Fanning ξεκίνησε την υλοποίηση μιας ιδέας, χάρη στην οποία θα μπορούσε με τους φίλους του να αναζητήσουν στο διαδίκτυο μουσικά κομμάτια MP3 της προτίμησής τους. Μερικούς μήνες αργότερα, το Napster μετρούσε πάνω από 21 εκατομμύρια χρήστες και από την μια στιγμή στην άλλη αυτό που δημιουργήθηκε για το μεράκι και τις επιθυμίες κάποιων ανθρώπων, άλλαξε ριζικά όχι μόνο τις multimedia εφαρμογές, μα και τον τρόπο της επικοινωνίας μας.
Σαν ορισμός, ένα δίκτυο υπολογιστών peer-to-peer (ή P2P) είναι ένα δίκτυο που επιτρέπει σε δύο ή περισσότερους υπολογιστές να μοιράζονται τους πόρους τους ισοδύναμα. Το δίκτυο αυτό χρησιμοποιεί την επεξεργαστική ισχύ, τον αποθηκευτικό χώρο και το εύρος ζώνης (bandwidth) των κόμβων. Όλοι οι κόμβοι του δικτύου έχουν ίσα δικαιώματα. Πληροφορίες που βρίσκονται στον ένα κόμβο, ανάλογα με τα δικαιώματα που καθορίζονται, μπορούν να διαβαστούν από όλους τους άλλους και αντίστροφα.
Η απλή δομή, το μηδαμινό κόστος και η άναρχη ροή πληροφορίας είναι τα στοιχεία που καθιστούν την λειτουργία των P2P δικτύων μοναδική. Η φιλοσοφία τους δίνει την δυνατότητα στους συμμετέχοντες της δημιουργίας δυναμικά αναπτυσσόμενων χώρων, το περιεχόμενο των οποίων καθορίζεται από τους ίδιους τους χρήστες.
Δεν υπάρχει αμφιβολία πως η χρήση τέτοιων δικτύων ενώνει ανθρώπους από ολόκληρο τον κόσμο λειτουργώντας χωρίς λογοκρισία, ελέγχους ή φραγμούς, προάγοντας την βασική ιδέα της δημιουργίας του παγκοσμίου ιστού που δεν είναι άλλη από την ελεύθερη διακίνηση ιδεών, την δωρεάν παροχή υπηρεσιών και πληροφοριών.
Βέβαια το γεγονός πως τα δίκτυα p2p καθιστούν δυνατή την αντιγραφή και διανομή αρχείων, ακόμα και αυτών που έχουν πνευματικά δικαιώματα (τα οποία είναι δημιούργημα των πολυεθνικών με την αρωγή των κυβερνήσεων), αλλάζει το «τοπίο».
Τεχνικά, επειδή υπάρχει μια σύγχυση, θα πρέπει να γίνει σαφές πως τα δίκτυα p2p χωρίζονται σε τρεις κατηγορίες:

- Στα συγκεντρωτικά P2P δίκτυα, τα οποία ήταν και τα πρώτα, όπου υπάρχει ένας κεντρικός Index server στον οποίο αποθηκεύονται οι πληροφορίες για τα περιεχόμενα των καταλόγων που οι συμμετέχοντες επιθυμούν να μοιράζονται. To Napster ήταν τέτοιο.

- Στα αποκεντρωτικά P2P δίκτυα που ήταν και η εξέλιξη των πρώτων όπου κάθε σύστημα (υπολογιστής) που συμμετέχει αποτελεί ταυτόχρονα client και server. Μόλις κάποιος συνδεθεί μέσω ενός ανάλογου προγράμματος (εφαρμογής)-πελάτη (client) P2P, κάνει γνωστή την παρουσία του σε έναn μικρό αριθμό υπολογιστών ήδη συνδεδεμένων οι οποίοι με τη σειρά τους προωθούν τη δήλωση παρουσίας του σε ένα μεγαλύτερο δίκτυο υπολογιστών κλπ. Τα Kazaa, το Gnutella είναι τέτοια δίκτυα δεύτερης γενιάς p2p.

- Στα P2P δίκτυα τρίτης γενιάς τα οποία διαθέτουν χαρακτηριστικά ανωνυμίας και έχουν μια καθαρά αποκεντρωτική φιλοσοφία που βασίζεται (εκτός από την ανωνυμία), στην υψηλή βιωσιμότητά του, στον συνεχή διαμοιρασμό των αρχείων και στην κωδικοποίησή τους έτσι ώστε κανείς να μην μπορέσει ποτέ να αποκτήσει κανένα είδος ελέγχου πάνω σε αυτό. Τα δίκτυα αυτού του τύπου είναι υπό ανάπτυξη και έχουν χαρακτηριστεί ως μικρά παγκόσμια δίκτυα. Το Freenet είναι μια τέτοια υλοποίηση.

Και όσο αφορά το p2p, από την πολιτική του διάσταση: 
Η ομότιμη (P2P) μορφή δικτύωσης αποτελεί μια νέα μορφή πολιτικής, οικονομικής και κοινωνικής οργάνωσης που δημιουργεί έναν νέο δημόσιο χώρο (τα πληροφοριακά Kοινά) ο οποίος πρέπει να προστατευθεί και να επεκταθεί.
Ότι οι αρχές που αναπτύχθηκαν από το κίνημα του ελεύθερου λογισμικού προσφέρονται σαν πρότυπα που θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν και σε άλλες περιοχές της κοινωνικής και παραγωγικής ζωής.
Ότι επανασυνδέεται με τις παλαιότερες παραδόσεις και προσπάθειες για μια περισσότερο συλλογική κοινωνική κατάσταση, αλλά αυτήν την φορά καθιστά περιττή την ανάγκη του αυταρχισμού και του συγκεντρωτισμού. Ότι προσφέρει στην νεολαία ένα όραμα ανανέωσης και ελπίδας, να δημιουργήσει έναν κόσμο που ανταποκρίνεται περισσότερο στις ανάγκες της.
Ότι δημιουργεί μια νέα γλώσσα και έναν νέο Λόγο, συγχρονισμένο με την νέα ιστορική φάση του «γνωστικού καπιταλισμού».
Αυτά περίπου λέει το Ομότιμο Μανιφέστο,που αναρωτιέται:

Μπορεί ν' αλλάξει ο κόσμος μας και η πλάστιγγα να γείρει στον καθημερινό άνθρωπο; Μπορούν να εξαλειφθούν οι κοινωνικές και ταξικές αδικίες;
Μπορεί δηλαδη ν' αλλάξει το σύστημα;
Μπορούμε να δημιουργήσουμε τον κόσμο που θέλουμε μέσα στον κόσμο που θέλουμε να ξεπεράσουμε; Και πώς μπορούμε ν' αλλάξουμε τον κόσμο, όχι αύριο,μα τώρα;

Λέγοντας πως η αλλαγή αυτή έχει ήδη αρχίσει να συντελείται.
Όσο και αν διαφωνούμε σε αρκετά σημεία του (ίσως, για ορισμένους ανθρώπους, το Venus Project να έχει πιο καλή πρόταση), η βάση του είναι σωστή, καθώς μιλάει για την (συν) δημιουργία του μέλλοντος αντί για την πρόβλεψή του (αν και τα big data, «λένε» άλλα). Και πως φυσικά, οι κυρίαρχες θεωρίες, υπάρχουν για ν' ανατρέπονται με τα Κοινά της Πληροφορίας τα οποία και αποτελούν τον πολιορκητικό κριό του πλήθους [το wiki του P2P foundation].
Ίσως, αν με κάποιον τρόπο χρειαζόταν να παραλληλίσω το P2P σε άλλες εποχές, συνειρμικά το μυαλό πηγαίνει σε κάποιες περιπτώσεις που είδαμε και στην προπολεμική Ευρώπη μα και στις ΗΠΑ, όταν η ανάπτυξη του συστήματος ύδρευσης, φέρνοντας κοντά διάφορες ομάδες φτωχών με διαφορετικές γνώσεις κι εμπειρίες, άνοιγε το δρόμο για αλληλό-επιρροές που θα μπορούσαν να αποτελέσουν την βάση για «παράνομες» ενώσεις και κοινές εξεγέρσεις.
Ή, ακόμα πιο παλιά, όταν οι ναυτικοί που ταξίδευαν σε συνθήκες δούλων στα πλοία, παρείχαν επίσης τα μέσα για την επικοινωνία μεταξύ διαφορετικών τόπων δημιουργώντας ένα είδος διεθνισμού των καταπιεσμένων.
Ο «καταλύτης» του DDL:
Με την έλευση των dsl συνδέσεων, τα uploading και download έγιναν ακόμα πιο εύκολα και γρήγορα και όπως ήταν επόμενο αποτέλεσαν και αποτελούν μια καθημερινή πραγματικότητα.
Τα άμεσα downloads με ένα κλικ έχουν γίνει κάτι που πλέον κάνουμε μηχανικά σχεδόν καθημερινά. Είναι γεγονός πως από την αρχική εμφάνιση του διαδικτύου, ο τρόπος χρήσης του έχει διαμορφωθεί σημαντικά. Καθοριστικό παράγοντα έπαιξε η επίσης διαφοροποιημένη στον χρόνο, επιγραμμική πρόσβαση του κοινού στα πολιτιστικά αγαθά. Η δομή της κυκλοφορίας τέτοιων αγαθών τείνει όλο και περισσότερο προς την καθετοποίηση και την συγκέντρωση. Σε αυτό συνεισφέρει ιδιαίτερα η πρόσφατη στροφή των χρηστών του διαδικτύου από τα εργαλεία ανταλλαγής σε βάση αμοιβαιότητας (peer-to-peer), στο direct downloading (ddl).
Η ανάδυση ολιγοπωλίων στο τομέα της εμπορικής διανομής πολιτιστικών και πληροφοριακών αγαθών από τα μέσα της δεκαετίας του 2000 είχε ήδη αρχίσει να αλλάζει τα δεδομένα. Για παράδειγμα η Google με το YouTube κυριάρχησε στον τομέα του video streaming και η Apple με το iTunes στην επιγραμμική διανομή μουσικής. Η εξέλιξη αυτή έχει σαφώς αρνητικές επιπτώσεις στην πολιτική οικονομία του διαδικτύου. Τα διαδικτυακά μονοπώλια έχουν πλέον το πάνω χέρι ακόμη και επί παραγωγών περιεχομένου με παραδοσιακή πολιτική επιρροή, όπως οι εκδότες.
Η στροφή των χρηστών προς το ddl είναι μεταξύ άλλων αποτέλεσμα της καταστολής του peer-to-peer. Αυτό φάνηκε καθαρά και στην μελέτη (PDF στα αγγλικά) που δημοσίευσε η γαλλική Αρχή Hadopi, υπεύθυνη για το μεγαλύτερο σύστημα καταστολής του peer-to-peer στην Ευρώπη.
Εκτός της επήρειας στην πολιτική οικονομία του διαδικτύου με λίγους να συγκεντρώνουν πολλά, αποκομίζοντας υπεραξία από τις κατά βάση μη εμπορικές πρακτικές ανταλλαγής περιεχομένου μεταξύ χρηστών, στο επίπεδο της αρχιτεκτονικής του διαδικτύου, η αυξανόμενη χρήση του ddl επιτείνει και επιταχύνει την μονοδρόμηση της πληροφοριακής ροής, από λίγους μονοπωλιακούς κόμβους προς το ευρύ κοινό.
Το ddl και το streaming περιεχόμενο, αντικαταστήσανε το p2p και θεωρούνται πλέον ως μια κανονικότητα. Χώρια όλων των άλλων, αυτό που ακόμα δεν μπορούν να διακρίνουν οι περισσότεροι άνθρωποι, είναι η αρνητική εξέλιξη σε επίπεδο ελευθερίας έκφρασης αφού εμπορικοί παράγοντες του ddl ελέγχουν πλέον και αυτοί μεγάλο κομμάτι της διάχυσης πολιτιστικών αγαθών στο διαδίκτυο. Ακόμη και οι μη εμπορικές κοινότητες ανταλλαγής περιεχομένου που βασίζονται σε τέτοιες υπηρεσίες (π.χ. τα φόρουμ) είναι ευάλωτες από την στιγμή που οι συνθήκες διανομής αλλά και αποθήκευσης των ψηφιακών αρχείων εξαρτώνται ολοκληρωτικά από ιδιωτικές εταιρείες.

>>> δείτε σχετικά: Ο κίνδυνος της διαδικτυακής ουδετερότητας με την παρακμή του p2p και την άνθιση του ddl.

Ώρα να δημιουργήσουμε εμείς το διαδίκτυο:
Έχω την άποψη, πως ζώντας μέσα σε ένα υπάρχον κοινωνικό σύστημα και κάνοντας αναγκαστικά συμβιβασμούς για την επιβίωσή μας σε αυτό, το πιο σημαντικό είναι οι μικρές καθημερινές επαναστατικές πράξεις, ξεπερνώντας τα δοσμένα πρότυπα ηθικής, νομιμότητας, κρίσης και αντίληψης. Ο τρόπος σκέψης και τρόπος δράσης μας να είναι μόνιμα επαναστατικός, αρνούμενοι να δεχτούμε οτιδήποτε, θέτοντας πάντα αμφιβολίες και ρωτώντας το γιατί. Άλλωστε, είναι αντιληπτό πως η τεχνολογία, ως μέσο επίτευξης σκοπών και ως μοχλός κοινωνικής αλλαγής, αποτελεί αναγκαστικά ένα κρίσιμο πεδίο πάλης για τα κοινωνικά κινήματα στον δρόμο προς την κοινωνική απελευθέρωση, αλλιώς η επόμενη στάση είναι ο πριμιτιβισμός.
Θα πρέπει να έχουμε κατά νου πως η ανάδραση είναι μία μέθοδος ελέγχου ενός συστήματος με την επανακαταχώρηση μέσα σε αυτό των αποτελεσμάτων της προηγούμενης συμπεριφοράς. Αν αυτά τα αποτελέσματα χρησιμοποιούνται απλώς ως αριθμητικά δεδομένα για την κριτική του συστήματος και της ρύθμισής του, τότε έχουμε την απλή ανάδραση την οποία χρησιμοποιούν οι μηχανικοί ελέγχου. Αν όμως η πληροφορία, η οποία επιστρέφεται από την συμπεριφορά, είναι σε θέση να αλλάξει τη, γενική μέθοδο και το υπόδειγμα της συμπεριφοράς, τότε έχουμε μια διαδικασία που μπορεί σαφώς να ονομαστεί μάθηση.
Συν τα άλλα όμως, το δικαίωμα στην προσωπική επικοινωνία, στην ελεύθερη και χωρίς όρια ανταλλαγή θα έπρεπε να ήταν στοιχειώδες και δεδομένο και όχι διαπραγματεύσιμο (όπως είναι σήμερα) απόλυτα ελεγχόμενη από πολυεθνικές (Microsoft, Apple, Google, Facebook) και κρατικές υπηρεσίες e-μπάτσων.
Επομένως, μια δυναμική και καλή αρχή θα ήταν να αρχίσετε από την ίδια σας την επικοινωνία με τους άλλους ανθρώπους που συνομιλείτε δικτυακά.
Το Skype, Hangout, Messenger κλπ, δεν αμφιβάλλω πως είναι ένα καλό σημείο που μπορείς να βρεις (virtual) γκόμενο/α, ερασιτεχνική live cam κλπ.
Όμως, ποιος θέλει η πραγματικά προσωπική του επικοινωνία να καταγράφεται, ακόμα και αν ποτέ δεν συμβεί κάτι; Η ύπαρξη και μόνο μιας καταγραφής προσωπικών συνομιλιών είναι και μια μορφή βιασμού.
Για αρχή:
Συν τοις άλλοις, η απομάκρυνση σε καθημερινή βάση από τις ολιγοπωλιακές αυτές υπηρεσίες συνομιλίας θα έφερνε σε μεγάλη αμηχανία αυτά τα τεχνολογικά κατεστημέναπου σίγουρα θα αντιδρούσαν, ίσως ακόμα και πολύ επιτακτικά, μα δεν θα μπορούσαν να κάνουν και πολλά απέναντι στο p2p. Η μόνη λύση τους θα ήταν να «βγάλουν από την πρίζα» το διαδίκτυο.
Λύσεις αξιοπρεπείς υπάρχουν, βασίζονται στο δικαίωμα του προσωπικού απορρήτου μα και της ανωνυμίας αν χρειαστεί, και τα πάντα γίνονται ανάμεσα στους μετέχοντες σε κάποια τηλεδιάσκεψη ή chat. Και μένουν ανάμεσά τους. Κανένας server δεν μεσολαβεί, καμία καταγραφή δεν γίνεται, δεν υπάρχει η παραμικρή λογοκρισία ή έλεγχος.
Ίσως δεν φαίνεται, μα αυτό από μόνο του είναι μια επαναστατική πράξη. Είναι όμως κάτι που θα γίνει αργότερα αν ο αριθμός των ανθρώπων που χρησιμοποιούν p2p στην επικοινωνία τους αυξάνεται.
Αν και προσωπικά, θεωρώ το TOX ως την καλύτερη λύση για γρήγορο συνδυασμό ανωνυμίας και ιδιωτικότητας), υπάρχουν και άλλες εναλλακτικές.

>>> δείτε σχετικά: Υπάρχουν σοβαρά εναλλακτικά του Skype που να προσφέρουν ισχυρή ιδιωτικότητα;

Αυτή είναι μια πολύ καλή αρχή και δεν υπάρχει λόγος να περάσετε άμεσα σε κάτι περισσότερο (πχ σε λύσεις σαν το Bitmessage, Folpy κλπ). Μιλήστε στους ανθρώπους σας και μετακινηθείτε σε αυτές τις εφαρμογές της ιδιωτικής συνομιλίας με το «μικρό διαδίκτυο» που δημιουργείτε και βασίζεται ισότιμα ανάμεσά σας. Η δύναμη της επικοινωνίας βρίσκεται ανάμεσά σας, ίσα και χωρίς διακρίσεις. Το ίδιο και τα όσα θα πείτε και θα μοιραστείτε. Δεν θα τρέχει κάποιος αλγόριθμος από πίσω για να ψαρέψει λέξεις κλειδιά, δεν θα καταγράφεται η συνομιλία μαζί με τα υπόλοιπα στοιχεία σας σε κανέναν server. Και αυτό επειδή το διαδίκτυο είσαστε πλέον εσείς!
Γενικότερα, για αρχή δεν χρειάζεται να φορτωθείτε με τίποτε περισσότερο. Βέβαια λαμβάνοντας υπόψιν πως ήδη κάποιοι έχουν δει το μέλλον του p2p έχουν επενδύσει σε αυτό (χαρακτηριστικό παράδειγμα το Maidsafe) και ως γνωστόν οι εταιρείες εξαγοράζονται, θα ήταν καλό να σχηματίσετε και μια πιο ολοκληρωμένη εικόνα για το« p2p διαδίκτυο» που αυτήν ακριβώς την στιγμή χτίζεται, σας συνιστούμε να δείτε το Zeronet. Είναι μια πολύ καλή ομολογουμένως γεύση από αυτά που έρχονται· και, όπως θα δείτε, όχι μόνο δεν θα σας λείπει τίποτα, μα όλο αυτό το οικοδόμημα θα βασίζεται στους ίδιους τους χρήστες. Στον κάθε άνθρωπο οπουδήποτε στον πλανήτη, μέσα από ένα δίχως όρια, έλεγχο και λογοκρισία διαδίκτυο. Και χωρίς καμία διάκριση με ΙΡ διεύθυνση, απαγορεύσεις και περιορισμούς σε badwitch. Δείτε το και θα καταλάβετε μόλις το τρέξετε:

Zeronet: Το άλλο web είναι εδώ. Ταινίες, διαμοιρασμός, ομιλία, ελεύθερα, χωρίς ενδιάμεσους.

Αν αναρωτιέστε για λύσεις p2p ανάμεσα στον συγχρονισμό και διαμοιρασμό αρχείων (κάτι σαν αυτό που κάνει το Dropbοx κλπ), υπάρχουν κάμποσες λύσεις, μα το Syncthing είναι μια από τις πιο απλές λύσεις.
Έχω την αίσθηση πως με τα πιο πάνω, άνθρωποι με λίγο χρόνο, αρχάριοι (ή και ανεπίδεκτοι) τεχνολογικά, θα κάνουν μια πολύ καλή αρχή. Τα υπόλοιπα (για παράδειγμα, η κρυπτογράφηση ή το vpn κλπ) και άλλα εργαλεία ιδιωτικότητας και ανωνυμίας θα έρθουν στην πορεία.
Ίσως, όχι από του ίδιους, μα σε επόμενες γενιές. Σε ανθρώπους που θα θεωρούν ως δεδομένο το p2p σε κάθε τομέα της ζωής τους, και όχι μόνο ψηφιακά.
Κάποια τέτοια εργαλεία, θα τα βρείτε και εδώ: [Διαμοιρασμός Torrent αρχείων και Ανωνυμία: Πώς μπορεί να επιτευχθεί], ένα άρθρο που το αναδεικνύουμε με αφορμή τα πρόσφατα (20/7/16) γεγονότα με το KickassTorrent.
Εν' κατακλείδι:
Η αποκέντρωση σε ατομικό και κοινωνικό επίπεδο, η απεξάρτηση από τις πολυεθνικές, είναι κάτι που μπορούν να επιτευχθούν. Μα δεν είναι μόνο αυτό αφού παράλληλα, έστω και μη συνειδητά στην αρχή, θα δημιουργείται μια κουλτούρα πολιτικών ελευθεριών. Ιδέες που θα διακινούνται ελεύθερα, θα συνδιαμορφώνονται, θα γίνονται κτήμα όλων, χωρίς κλειδωμένα συγγράμματα, χωρίς κρυμμένη γνώση, χωρίς περιορισμούς πρόσβασης. Ένα ομότιμο διαδίκτυο μάλλον θα ήταν ικανό να κάνει τους ανθρώπους να επανεξετάσουν τις μη ομότιμες και ταξικές κοινωνίες τους και να τις ανατρέψουν.
Δεν ξέρω πότε θα γίνει η επανάσταση. Κανείς δεν ξέρει. Κάποια στιγμή θα συμβεί, ίσως και ένα από τυχαίο συμβάν, μα έχω την αίσθηση πως θα αργήσει και πως ίσως δεν θα την ζήσουμε και επειδή το μέλλον μας θὰ ἔχει πολύ «ξηρασία» και θα πρέπει να μεριμνήσουμε για να έχουμε μαζί μας «νερό». Με αυτό θα καταφέρουμε να συνεχίσουμε και να διατηρήσουμε τον σπόρο που θα ανθίσει σε μια άλλη γενιά μελλοντικά. Σε αυτό δεν θα βαδίσουμε όλοι μαζί οι άνθρωποι. Για μεγάλο διάστημα ο δρόμος θα είναι σκληρός, μοναχικός και επίπονος (δεν θα μετακινηθούμε όλοι μαζικά στο p2p στην προκειμένη). Ο Valliant στην απολογία του το είπε ρεαλιστικά:

Μεταξύ των εκμεταλλευόμενων, υπάρχουν δύο κατηγορίες ατόμων. Εκείνοι από την μία τάξη, που δεν συνειδητοποιούν τι είναι και τι μπορεί να γίνουν, παίρνουν την ζωή όπως έρθει, πιστεύουν πως είναι γεννημένοι να είναι δούλοι, και ικανοποιούνται με τα λίγα που τους δίνονται ως αντάλλαγμα για την εργασία τους. Υπάρχουν όμως άλλοι, αντίθετα, που σκέφτονται, που μελετούν, και οι οποίοι, κοιτώντας για αυτούς, ανακαλύπτουν κοινωνικές αδικίες. Είναι δικό τους λάθος αν δουν καθαρά και υποφέρουν βλέποντας τους άλλους να δεινοπαθούν; Στην συνέχεια ρίχνονται στον αγώνα, και κάνουν τους εαυτούς τους τους φορείς των λαϊκών διεκδικήσεων.

Να διευκρινίσω πως σε καμία περίπτωση πιο πάνω δεν γράφουμε κάποιο «επαναστατικό μανιφέστο», μα προσπαθούμε να αναδείξουμε την άλλη πλευρά της δικτύωσης, με την δύναμη των ανθρώπων σαν ίσος προς ίσο και χωρίς κανέναν φόβο, χωρίς κανέναν έλεγχο. Πιστεύουμε πως η τεχνολογία αυτή μπορεί να συμβάλει αποτελεσματικά και να διαμορφώσει άλλες ιδέες και αντιλήψεις μέσα σε έναν ελεύθεριακό κόσμο χωρίς σύνορα - όπως ο ψηφιακός - με ομάδες ανθρώπων να ανταλλάσσουν υλικά, τέχνη και κουλτούρες όπου (όπως είχε γράψει ο Ross Winn ) καθένας άνδρας και καθεμιά γυναίκα θα είναι με την δική τους ατομικότητα, αυτοκέφαλοι μιας αυτοκρατορίας· όπου η εξουσία δεν θα έχει καμία θέση, και τα εθνικά σύνορα θα έχουνε σβηστεί απ’ τον χάρτη και οι σημαίες όλων των εθνών θα έχουνε συγχωνευτεί στο κόκκινο έμβλημα της οικουμενικής αδελφοσύνης.
Αν μη τι άλλο, δίνουμε και κάποιες προτάσεις για αυτά. Η αρχή έχει ήδη γίνει, μα χρειάζεται να έρθουν και άλλοι, περισσότεροι, όχι σαν ακόλουθοι, ούτε σαν οδηγοί, μα σαν ίσος προς ίσον.

[το άρθρο είναι συνεργατικό]

http://osarena.net/p2p-epeidi-diadiktyo-eimaste-emeis

http://gregordergrieche.blogspot.gr/2016/07/p2p.html